Koronavirüste vakaların yükselmesinin ardından Bilim Kurulu Toplantısı Sağlık Bakanı Fahrettin Koca Başkanlığnda toplandı.
Türkiye’deki yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vaka sayısı özellikle Kurban Bayramı tatili sonrasında sıçrama yaptı. Durumu ağır olan hasta sayısı verileri ürkütürken, iyileşen hasta sayısı da yeni vakaların altına düştü. Koronavirüs Bilim Kurulu, ortaya çıkan bu son tabloyu ele almak için saat 17.00’de toplandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca‘nın toplantı sonrası açıklama yapıyor.
İşte Bakan Koca’nın açıklamalarından satır başları:
Salgınla ilgili bilgilemede artık bir yeterlilik elde ettiğimize inanıyorum. Bu sebeple buluşmalarımızı eski sıklıkla yapmıyoruz.
Sürecin yönetiminde ne denli önemli olduğunu bildiğimiz Bilim Kurulu toplantılarımız devam ediyor.
Vaka sayılarımız bir süredir yükselişte. 1 Temmuz’da hasta sayımız 1192 idi. Bu sayı dün 1263 olarak gerçekleşti. Her artış uyarıcı olmalıdır. Artışlar yılgınlığa, yenilgi duygusuna yol açmamalıdır.
12 Haziran’da yeni hasta sayısının 1592 olduğunu güç birliğine bunun altına çektiğimizi unutmayın. Gereken başarıda ısrardır. Çeşitli sebeplerle zaman zaman vuku bulacak artışlar bizi yıldırırsa zafer uzar, alacağımız yara büyür. Sizleri dirayetli, inançlı olmaya davet ediyorum. Yarınlara bakmaya davet ediyorum. Salgınla mücadelemiz başarıyla sürüyor. Bundan kuşkunuz olmasın. Türkiye’nin mücadelesine başarısızlık neticesini etiketlemeye çalışan varsa salgının ne anlama geldiğini bilmiyor ya da siyaseten unutmayı tercih ediyor.
Önemli olan mücadalede istikrardır. Koronavirüse karşı geldiğimiz noktayı özetlemeye çalışayım. Günlük tabloda test sayısı, yeni hasta sayısı, ağır hasta sayısı başlıklarda öne çıkan üçüdür.
Test sayımız dün 82 bin olarak gerçekleştirdi, birkaç gün içinde 100 binin üzerine çıkabilecek. Kronik hastalığı olmayan kişiler evlerinde izole olarak istirahat edip tedaviyi uygulamaktadırlar. Sağlık ekiplerimiz bu kişilerle birinci, üçüncü, yedinci, on dördüncü günlerde irtibat kurmaktadır.
– Önümüzdeki günlerde hekimlerimiz tele tıp denilen sistem sayesinde hastalarıyla doğrudan görüşme yapacak. Türkiye, hastaların Kovid19 tedavisini erken aşamada başlatmaktadır. Tedaviye erişim kolaylaşmıştır. Riskli gelişmelerin önü alınmaktadır. İlaç tedavilerinde sıkıntımız yoktur. Antiviral ilacın yerli üretimine 4 firma tarafından başlanmıştır. İlaç ve tedavi giderlerinin devlet tarafından karşılandığı nadir ülkelerden biriyiz.
– Dün ağır hasta sayımız 686’ya ulaştı. Bu gruptaki hastalarımız kronik hastalığı olanlarla büyüklerimizden oluşmaktadır. En üzücü sonuçları bu hasta gruplarında görmekteyiz. Tedavileri gerçekten büyük güçlüklerle gerçekleşiyor. Vaka tablosunda her gün karşımıza çıkan vefat sayılarının arkasında sağlıklı bir insanın asla bilemeyeceği çırpınışlar var.
– Kontrollü sosyal hayatın üç basit kuralı olan maske, mesafe, temizlik kuralına uyarken bizler sadece hastalığın yayılmasını önlemiyoruz. Ağır hasta sayılarını, vefat sayılarını azaltıyoruz.
– Türkiye salgınla mücadelede filyasyon çalışmasının çok büyük yararlarını gördü. Filyasyon ekiplerimiz dünya televizyonlarına konu oldu. Filyasyon ekibi sayımız 9 bin 344’e çıktı. Her ekipte bir hekim görevlendirdik. Temaslı kişilere ulaşma oranımız yüzde 98.9’dur. Sivas ve Urfa’da kısa bir süre yaşanan yoğun bakım yoğunluğu haricinde bir sorun yaşanmamıştır. Servis yatağı doluluk oranı yüzde 51,3’dür.
– Sağlık çalışanlarımız, hastanelerimiz ihtiyaca cevap verecek güçtedir. Günler geçtikçe tanı konmuş kişi sayısı, temaslı sayısı artıyor. Süreçte her bölge kendisine has özellikler gösteriyor. Biz de salgınla bölgesel şartlar içinde mücadele yöntemini seçtik. Salgınla mücadele yerelde mücadele özelliğine ulaştı.
– Her şehirde valilerimiz başkanlık ettiği kurullarda kararlar alıyoruz. Vaka artışların dikkat çektiği illerde ortalama haftada iki toplantı düzenledik. 10 şehirde vaka sayısı düştü, 12 şehirde stabil hale geldi, 7 ilde mücadelemiz devam ediyor.
– Teknolojinin gücünden yararlanmak isteyen her yurttaşımızın heyecan duyacağı haber vereceğiz. Bakanlığımız HES adlı mobil uygulama geliştirmişti. Şu anda pilot bölge olan Kırıkkale’de denenen bu özellik ay sonunda tüm yurtta hizmete gidecek. Gittiğiniz toplu mekanlarda kare kod uygulamasıyla size bilgi verecek. Yakın tarihte orada Kovid-19 hastası veya temaslı bulunmuş mu veya bulunuyor mu onu öğreneceksiniz.
– HES kodu üreten vatandaş sayısı 25 milyonu geçti. Hastalığı veya teması sebebiyle izolasyonda olması gereken 95 bin kişinin kuralı ihlal ederek uçak, tren, otobüse binmeye çalıştığını bu uygulamayla tespit ettik, engelledik.
– Ev izolasyonları da HES adlı mobil uygulamayla denetlenmektedir. Eksikler, yanlışlar elbette olacaktır. Geçen haftalar içinde bazı şehirlerimizde hatalardan kaynaklanan şikayetleri aldık. İnsanlar yorulabilir, insan kaynaklı sorun tespit ettiğimiz yerlerde değişikliklere gittik, altyapımızı güçlendirdik.
– Sağlık çalışanlarımızdan hizmet alırken onlara güvenimiz, saygımız tam olsun. Altına girdikleri yük, taşınması kolay yük değildir. Hastaları için mücadele ederken birçoğu hastalığa yakalanıyor. Başka bir meslekte bunu göremezsiniz.
– Toplum olarak bir mutabakat sağladık, amacımız insan sağlığını korumak, bu süreci en az acı ve ızdırapla atlatmak, gözümüzde tüten normal hayata dönmek oldu. Zayıflama işaretleri veren birlik ve beraberliğimizi, mücadele dostluğumuzu bozmayalım.
– Hayatın nasıl alt üst olabildiğini görebiliyoruz. Nefes almanın mucizevi bir keşfe dönüşebileceğini keşfedebiliyoruz. Savaşın kayıpları karşısında kazandırdıkları da var. Gelişen insanlık hassasiyetlerimizi, ödev duygularımızı aramızda kalıcı kılalım. Bizi başarılı kılacak olan ahlak, diğergamlık ve başkasının hayatına saygıdır.
– Bizim için endişelenenler var, aynı endişeyi biz diğer insanlar için yaşıyoruz. Her insanın biricik olduğunu hatırlıyoruz. Salgınla mücadele unutulmuş, hasletleri geri getiriyor. Savaşı yeniden öğrendiğimiz hasletlerle kazanacağız. Bizler sağlık ordusu olarak sizler için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz, yapmaya da devam edeceğiz. Bundan sonra da yapacağımız her hasbihalde devletimizin, bilim insanlarımızın, bakanlığımızın yaptıklarının bir konuşmaya sığmayacağını göreceksiniz.
– Sizden istediğimiz maske, mesafe, temizlik tedbirlerine uymaktır. Mücadeleyi kazandığımız güne kadar hayat tarzımız kontrollü sosyal hayat olmalıdır. Sizleri tedbirlerde yeniden dayanışmaya davet ediyorum.
– Okullarda yüz yüze eğitime geçilecek tarih başka açılardan da önem arz ediyor. Sonbahara girmiş olacağız, grip vakaları artmış olacak. Çok dikkatli olmanızı rica ediyorum. Tedbirlere uyarsanız işimiz kolaylaşacak. Koronavirüsle gribin bulaşma yolu aynıdır. Aynı tedbirlerle ikisini de önleyeceksiniz.
– Kovid-19’un zaman içinde grip gibi hastalığa dönüşeceği dillendiriliyor. Hastalığın düşüşe geçtiği haberleri temkinle karşılanması gereken iyi haberlerdir. Yayılım arttıkça direnci düşük olan insanlara virüs kolay bulaşacaktır. Bu haberleri hastalığı yeneceğimizin işaretleri olarak kaydetmeli, kurallardan asla taviz vermemeliyiz.
– Zaman zaman yorulduğunuzu, çaresizlik hissine kapıldığınızı biliyorum. Bu hisse kapılan insan dünyada kendini yapayalnız bulur. Tarihte son bulmamış bir salgın yoktur. Tarihte son bulmamış bir savaş da yoktur. Bundan 100 yıl önce İspanyol gribi denilen salgın yaşanmıştı. 1918 Mart’ında 1. Dünya Savaşı devam etmekteydi. Avrupa’ya giden ABD askerleri ile salgın dünyaya yayıldı.
– İspanyol gribine neden olan virüs insandan insana bulaşıyordu. İnsanlığı etkiledi ama 18 ay sürdü. İnsanlığın 100 yılda gösterdiği ilerlemeye ve bilime güvenin. Virüsler hastalığı yayma stratejisi olan varlıklar değildir. Virüsü bulaştıran sonuçta bizleriz. Tedbirleri titizlikle uygularsak salgını şimdi kontrol altına alır, yarın tehlike olmaktan çıkarabiliriz.
– Zatürre oranımız giderek azalmakta. Önemli sebeplerden birisi son dönem antiviral ajan olan ‘praliverir’ artık Türkiye’de üretebilir olduk. 4 firma şu an bu ilacı Türkiye’de üretebilmekte. 4 firma ile de ihaleleri yapıldı, bir sabit rakam üzerinden 4 firmanın da bu tedarikte katkı sağlaması planlanmış oldu. Elimizde bu anlamda yeterli miktarda Türkiye’de üretilen ilacın olduğunu çok rahat söyleyebilirim.
– Ağır hasta sayımız da artıyor. Son 1 ay boyunca sürekli bir artış içinde artmış oldu. Bugün ağır hasta sayımız 719. Ağır hasta sayımızın azalıyor olması bizim için önemli olacak. Bu oranın da önümüzdeki haftalar azalmasını bekliyoruz.
– 65 yaş üzeri olan büyüklerimiz için bu çok gündeme getirilen, yer yer istismar da edilen… Biz gerçekten büyüklerimizi bu virüse karşı korumak için 65 yaşla ilgili kısıtlama getirdik. 65 yaş virüsü bulaştırır diye değil, virüs bulaşırsa daha büyük risk olduğu için büyüklerimizi korumak istedik. Şu anda 65 yaşla ilgili genel anlamda kısıtlama yok, özel anlamda il bazında riskli bulunan illerde il kurulları tarafından bu kararlar alınabilir. Sadece bir ili söyleyeyim. Dün konuştuğumuz bir ilin, hastanede yatan hastaların yüzde 42’si 65 yaşın üzerindeydi. Yani ilin yüzde 6 toplam 65 üzeri oranı. Hasta olanlar yüzde 40’ın üzerinde. Bu il için bir önlem almanız gerekmez mi? Bunu büyüklerimizi korumak için aldığımızı bilin. 65 yaşla ilgili genel anlamda kısıtlamanın olmadığını, bunun illere bırakıldığını, 20’ye yakın ilimizde alındığını biliyorsunuz.
– Daha önceki toplantılarımızda bu konuyla ilgili Maliye Bakanlığı ile çalışma olduğunu söylemiştim. Özellikle Kovid-19’lu hastalarla ilgili poliklinik, servis ve ilgili branş veya branş dışı sağlık çalışanları, hekimler olmak üzere ek ödemenin 1 Ağustos’tan itibaren 3 aylık bir zaman diliminde ödeneceğini buradan söylemek istiyorum. Ayrıca Kovid-19’lu hasta grubuyla daha çok uğraşmayan hekimlerimiz, sağlık çalışanlarımızla ilgili ocak ayı esas alınarak ayrıca düzenleme yapılarak ek ödeme planlanıyor. Aile hekimlerimizle ilgili olarak da gerçekten bu dönemde bütün hekim arkadaşlarımız gibi yoğun, özverili çalıştıklarını biliyoruz. Kovid-19’lu hastaların semptom takibi için sürekli devrede olmuş oldular. 1 Ağustos itibarıyla aile hekimleriyle ilgili olarak bir ek ödeme olacağını söylemek istiyorum. Bunun özellikle, sağlık çalışanlarımızın eforunun, gayretinin, özverisinin parayla ölçülemeyecek kadar çok çok önemli olduğunu iyi biliyoruz. İmkanlar ölçüsünde gayret ve çaba içinde çözüm getirildiğini bilsinler. İmkanlar ölçüsünde bu fedakarlığın karşılığını vermek noktasında gayret içerisinde olduğumuzu bilsinler. Bu noktadaki gayretlerinden ötürü de sayın Maliye Bakanımıza ayrıca teşekkür etmek istiyorum.
